Галоўная / Навiны / Навiны рэспублiкi
28.09.2020

Усё, што трэба ведаць аб пенсіях. Як фарміруецца страхавы стаж і якія наступствы, калі ён не выпрацаваны?

   Страхавы стаж-гэта перыяды працы, прадпрымальніцкай і іншай дзейнасці, за якія выплачваліся страхавыя ўзносы ў бюджэт дзяржаўнага фонду сацыяльнай абароны насельніцтва Рэспублікі Беларусь. Пералічваць страхавыя ўзносы за работнікаў павінен іх працадаўца, а індывідуальныя прадпрымальнікі і самазанятасці фізічныя асобы – самастойна.
   У страхавы стаж, у адрозненне ад працоўнага стажу, не ўключаюцца служба ў арміі, перыяд атрымання сярэдняй спецыяльнай і вышэйшай адукацыі, час сыходу за дзецьмі ва ўзросце да 3-х гадоў і інш., т. е. тыя перыяды, за якія страхавыя ўзносы ў бюджэт фонду не выплачваюцца.
   У Рэспубліцы Беларусь адбываецца паэтапнае павелічэнне страхавога стажу. Калі да 2016 года ён складаў 15 гадоў, то ў 2020 годзе-17 гадоў 6 месяцаў, а ў 2025 годзе – 20 гадоў.
   Страхавы стаж неабходны для фарміравання правоў на пенсійнае забеспячэнне, г. зн. на працоўную пенсію па ўзросту, памер якой будзе залежаць ад заробку і стажу працы грамадзяніна.
   Пры адсутнасці неабходнага страхавога стажу ўзнікае права толькі на сацыяльную пенсію, якая прызначаецца жанчынам пры дасягненні 60 гадоў і мужчынам пры дасягненні 65 гадоў. Памер яе будзе складаць палову бюджэту пражытачнага мінімуму. Выключэнне складуць грамадзяне, у якіх няма патрэбнага, але маецца не менш за 10 гадоў страхавога стажу. Ім з 1 студзеня 2021 года замест сацыяльнай пенсіі будзе прызначацца працоўная пенсія па ўзросце пры няпоўным страхавым стажы.
   Як даведацца, ці ўсе перыяды працы будуць уключаны ў страхавой стаж пры прызначэнні пенсіі, г. зн. выплачаны страхавыя ўзносы?
   Самы дакладны спосаб – гэта атрымаць выпіску (інфармацыю) са свайго індывідуальнага асабовага рахунку, у якой адлюстроўваюцца перыяды працы, сумы выплат (даход), на якія налічваюцца абавязковыя страхавыя ўзносы, сумы страхавых узносаў і інш.
   Для гэтага можна звярнуцца ў любы раённы аддзел (сектар) Фонду сацыяльнай абароны насельніцтва на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь. Там трэба прад'явіць пасведчанне сацыяльнага страхавання, дакумент, які сведчыць асобу, запоўніць заяву ўстаноўленага ўзору. Выпіска выдаецца бясплатна асабіста звярнуўся ў працягу 10 рабочых дзен альбо, пры жаданні, высылаецца заказным лістом па паказанаму ў заяве адрасе.
   Такім чынам, можна атрымаць як усю наяўную на асабовым рахунку інфармацыю з 1 студзеня 2003 года, так і за пэўны перыяд.
   Атрымаць выпіску можна таксама ў аддзяленнях "Белпошты «і»Белтэлекама «(спіс такіх аддзяленняў размешчаны на сайце Фонду сацыяльнай абароны насельніцтва ў раздзеле»Е-сэрвісы"). На момант звароту пры сабе неабходна мець дакумент, які сведчыць асобу, і пасведчанне сацыяльнага страхавання. Паслуга платная.
   Таксама маецца магчымасць платна атрымаць інфармацыю аб датах прыёму і звальнення і Сумах выплат, на якія налічаны страхавыя ўзносы, у рэжыме онлайн з дапамогай сеткі Інтэрнэт на Адзіным партале электронных паслуг (portal.gov.by). зрабіць гэта можна пры наяўнасці электроннага лічбавага подпісу альбо унікальнага ідэнтыфікатара.
   Грамадзяніну для атрымання ў дачыненні да сябе самога звестак аб датах прыёму, звальнення і Сумах выплат, на якія налічаны страхавыя ўзносы, неабходна выбраць паслугу з кодам 3.25.02-ф і паказаць перыяд. За названы перыяд будуць сфармаваныя адпаведныя звесткі, якія прадставілі працадаўцы з кожнага месца працы і якія будуць улічаныя ў страхавы стаж пры прызначэнні пенсіі.